Η Q-CHAT (Quantitative Checklist for Autism in Toddlers) είναι μια εξελιγμένη
διαγνωστική μέθοδος που χρησιμοποιείται για τον εντοπισμό πρώιμων σημείων του
αυτιστικού φάσματος σε μικρά παιδιά, συνήθως ηλικίας 18-30 μηνών. Πρόκειται για
μια ποσοτική κλίμακα (quantitative) που αποτελεί εξέλιξη της αρχικής μεθόδου
CHAT (Checklist for Autism in Toddlers) και της M-CHAT (Modified Checklist
for Autism in Toddlers), προσφέροντας μεγαλύτερη ακρίβεια και ευελιξία στην
ανίχνευση αυτιστικών χαρακτηριστικών.
- Γενικά Χαρακτηριστικά της Q-CHAT
Αξιολόγηση αυτιστικών χαρακτηριστικών με ποσοτική κλίμακα (αντί για
απλά ναι/όχι).
Εφαρμογή σε πολύ μικρές ηλικίες για πρώιμο εντοπισμό του αυτισμού.
Βασίζεται σε ερωτηματολόγιο που συμπληρώνεται από τους γονείς.
Συνδυάζει ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα, αποφεύγοντας τον διχοτομικό
διαχωρισμό («έχει ή δεν έχει αυτισμό»). - Δομή και Περιεχόμενο της Q-CHAT
Η Q-CHAT περιλαμβάνει 25 ερωτήσεις, οι οποίες καλύπτουν διάφορους τομείς
ανάπτυξης, όπως:
Κοινωνική αλληλεπίδραση (π.χ. ανταπόκριση στο όνομα, επαφή με τα
μάτια).
Γλωσσικές δεξιότητες (π.χ. χρήση λέξεων, μίμηση ήχων).
Επαναληπτικές συμπεριφορές (π.χ. εμμονές, στερεοτυπικές κινήσεις).
Παιχνίδι και φαντασία (π.χ. χρήση παιχνιδιών με δημιουργικό τρόπο).
Αισθητηριακή ευαισθησία (π.χ. αντιδράσεις σε ήχους, υφές).
Οι γονείς καλούνται να βαθμολογήσουν τις συμπεριφορές των παιδιών τους σε μια
κλίμακα από 0 έως 4, αντί να απαντούν με ένα απλό «ναι» ή «όχι». - Πλεονεκτήματα της Q-CHAT σε Σύγκριση με
Άλλες Μεθόδους
Χαρακτηριστικό CHAT M-CHAT Q-CHAT
Αριθμός ερωτήσεων 9 23 25
Απαντήσεις Διχοτομικές
(Ναι/Όχι)
Διχοτομικές
(Ναι/Όχι)
Ποσοτικές (0-
4)
Ακρίβεια Χαμηλή Μέτρια Υψηλή
Ανίχνευση ενδιάμεσων
περιπτώσεων Όχι Όχι Ναι
Ευαισθησία και ειδικότητα Περιορισμένη Μέτρια Υψηλή
Το κύριο πλεονέκτημα της Q-CHAT είναι ότι προσφέρει μεγαλύτερη διακριτική
ικανότητα μεταξύ παιδιών με διαφορετικά επίπεδα αυτιστικών χαρακτηριστικών,
μειώνοντας τα ψευδώς θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα.
- Διαδικασία Αξιολόγησης με την Q-CHAT
- Συμπλήρωση του ερωτηματολογίου από τους γονείς.
- Ανάλυση απαντήσεων από ειδικούς.
- Υπολογισμός συνολικής βαθμολογίας (υψηλότερες τιμές υποδηλώνουν
αυξημένο κίνδυνο αυτισμού). - Εφόσον υπάρχει υψηλή βαθμολογία, προτείνεται επιπλέον διαγνωστική
αξιολόγηση από παιδοψυχίατρο ή αναπτυξιολόγο. - Παρακολούθηση της εξέλιξης του παιδιού σε βάθος χρόνου.
- Αξιοπιστία και Χρησιμότητα της Q-CHAT
Έχει αποδειχθεί μέσω μελετών ότι είναι αξιόπιστο εργαλείο για τον πρώιμο
εντοπισμό του αυτισμού.
Μπορεί να βοηθήσει στην ταχύτερη παρέμβαση, αυξάνοντας τις πιθανότητες
θετικής εξέλιξης του παιδιού.
Χρησιμοποιείται σε κλινικές και ερευνητικές εφαρμογές παγκοσμίως.
Συμπέρασμα
Η Q-CHAT αποτελεί μια σύγχρονη και εξελιγμένη μέθοδο ανίχνευσης του
αυτιστικού φάσματος σε μικρά παιδιά. Με τη χρήση ποσοτικών κλιμάκων και
μεγαλύτερης διακριτικής ικανότητας, βελτιώνει την ακρίβεια της αξιολόγησης,
προσφέροντας στους ειδικούς ένα πιο ευέλικτο εργαλείο για την πρώιμη διάγνωση
και παρέμβαση.