ASPERGER CAST: ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ – ΕΚΤΕΝΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗ
Η μέθοδος ASPERGER CAST (Childhood Asperger Syndrome Test) είναι ένα εργαλείο διαγνωστικής αξιολόγησης που χρησιμοποιείται για την ανίχνευση του Συνδρόμου Asperger και άλλων διαταραχών του αυτιστικού φάσματος (ASD) σε παιδιά. Πρόκειται για ένα δομημένο ερωτηματολόγιο που βασίζεται σε συγκεκριμένα κριτήρια και χρησιμοποιείται από επαγγελματίες υγείας για την αξιολόγηση της κοινωνικής, επικοινωνιακής και συμπεριφορικής ανάπτυξης των παιδιών.
1. ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ
Το ASPERGER CAST αναπτύχθηκε από τον Simon Baron-Cohen και την ερευνητική του ομάδα στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Η κύρια λειτουργία του είναι η ανίχνευση χαρακτηριστικών που συνδέονται με το Σύνδρομο Asperger και τον αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας.
Είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται κυρίως ως προκαταρκτική διαγνωστική μέθοδος, πριν από περαιτέρω εξειδικευμένες κλινικές αξιολογήσεις από ψυχολόγους, παιδοψυχιάτρους ή άλλους επαγγελματίες ψυχικής υγείας.
2. ΔΟΜΗ ΤΟΥ ASPERGER CAST
Το εργαλείο ASPERGER CAST αποτελείται από μια σειρά ερωτήσεων που απευθύνονται σε γονείς και δασκάλους ενός παιδιού ηλικίας 4 έως 11 ετών. Οι ερωτήσεις καλύπτουν πέντε βασικές περιοχές:
Α. Κοινωνικές Δεξιότητες
✔️ Δυσκολία στην αλληλεπίδραση με συνομηλίκους
✔️ Περιορισμένο ενδιαφέρον για κοινωνικές σχέσεις
✔️ Έλλειψη κατανόησης κοινωνικών κανόνων και αλληλεπίδρασης
Β. Επικοινωνία
✔️ Κυριολεκτική κατανόηση της γλώσσας (δυσκολία στην κατανόηση μεταφορών ή αστείων)
✔️ Περιορισμένη χρήση μη λεκτικών στοιχείων (εκφράσεις προσώπου, χειρονομίες)
✔️ Μονολογική ομιλία ή εμμονή με συγκεκριμένα θέματα
Γ. Συμπεριφορές & Ενδιαφέροντα
✔️ Στερεοτυπικές ή επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές
✔️ Έντονη ενασχόληση με συγκεκριμένα ενδιαφέροντα
✔️ Αντίσταση σε αλλαγές και προτίμηση σε ρουτίνες
Δ. Αντίληψη και Ευαισθησία στα Ερεθίσματα
✔️ Υπερευαισθησία ή υποευαισθησία σε ήχους, φώτα, υφές ή μυρωδιές
✔️ Διαφορετική επεξεργασία των αισθητηριακών πληροφοριών
Ε. Εκτελεστική Λειτουργία & Γνωστικές Ικανότητες
✔️ Δυσκολία στη λήψη αποφάσεων και την ευελιξία σκέψης
✔️ Προβλήματα στην οργάνωση και τον προγραμματισμό
3. ΤΡΟΠΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Η εφαρμογή του ASPERGER CAST γίνεται μέσω της συμπλήρωσης του ερωτηματολογίου από γονείς και εκπαιδευτικούς που γνωρίζουν καλά το παιδί. Η συνολική βαθμολογία συγκρίνεται με κλινικά όρια που έχουν καθοριστεί από ερευνητικές μελέτες.
Βασικά στοιχεία της διαδικασίας:
✅ Διάρκεια: Περίπου 15-30 λεπτά
✅ Ποιος το συμπληρώνει: Γονείς και εκπαιδευτικοί
✅ Τρόπος ανάλυσης: Σύγκριση των απαντήσεων με διαγνωστικά κριτήρια
✅ Ενδεικτικό αποτέλεσμα: Δεν αποτελεί από μόνο του επίσημη διάγνωση, αλλά βοηθά στον εντοπισμό πιθανής διαταραχής
Αν η βαθμολογία του παιδιού υπερβεί το καθορισμένο όριο, προτείνεται περαιτέρω αξιολόγηση από ειδικούς ψυχικής υγείας.
4. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ & ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ
Πλεονεκτήματα
✔️ Γρήγορη και εύκολη εφαρμογή
✔️ Βασίζεται σε επιστημονικά κριτήρια
✔️ Χρησιμοποιείται από επαγγελματίες σε πολλές χώρες
✔️ Παρέχει αρχικές ενδείξεις για διαταραχές του φάσματος του αυτισμού
Περιορισμοί
❌ Δεν αποτελεί από μόνο του διαγνωστικό εργαλείο
❌ Πιθανότητα υποτίμησης ή υπερεκτίμησης συμπτωμάτων από γονείς ή εκπαιδευτικούς
❌ Χρειάζεται επιβεβαίωση μέσω άλλων κλινικών αξιολογήσεων
5. ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ
| Διαγνωστικό Εργαλείο | Περιγραφή | Πλεονεκτήματα | Περιορισμοί |
|---|---|---|---|
| ASPERGER CAST | Ερωτηματολόγιο για γονείς/εκπαιδευτικούς | Εύκολο στη χρήση, γρήγορη ανίχνευση | Δεν είναι πλήρης διαγνωστική μέθοδος |
| ADOS-2 (Autism Diagnostic Observation Schedule) | Κλινική παρατήρηση του παιδιού από ειδικούς | Αξιόπιστη αξιολόγηση από επαγγελματίες | Χρονοβόρο, απαιτεί εκπαίδευση |
| AQ (Autism Spectrum Quotient) | Ερωτηματολόγιο για εφήβους και ενήλικες | Αυτοαναφορά, χρήσιμο για μεγαλύτερες ηλικίες | Υποκειμενικότητα στις απαντήσεις |
| ADI-R (Autism Diagnostic Interview-Revised) | Δομημένη συνέντευξη με γονείς | Λεπτομερής αξιολόγηση | Απαιτεί εξειδικευμένο προσωπικό και χρόνο |
6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Το ASPERGER CAST αποτελεί ένα αξιόπιστο και χρήσιμο εργαλείο για την αρχική ανίχνευση χαρακτηριστικών του Συνδρόμου Asperger και του Αυτιστικού Φάσματος. Αν και δεν μπορεί να αντικαταστήσει μια πλήρη κλινική διάγνωση, συμβάλλει σημαντικά στην έγκαιρη αναγνώριση και παρέμβαση, που είναι κρίσιμες για την ανάπτυξη των παιδιών με αυτές τις διαταραχές.Για ακριβέστερη αξιολόγηση, η χρήση του θα πρέπει να συνδυάζεται με άλλες κλινικές μεθόδους και εργαλεία από ειδικευμένους επαγγελματίες ψυχικής υγείας.