🧩 ADOS (Autism Diagnostic Observation Schedule)
Εκτενής Ανάλυση
Η ADOS αποτελεί μία από τις πιο αξιόπιστες και επιστημονικά τεκμηριωμένες μεθόδους για τη διάγνωση των Διαταραχών του Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ). Είναι μια ημιδομημένη, τυποποιημένη διαδικασία παρατήρησης, που επιτρέπει την αξιολόγηση:
-
των κοινωνικών δεξιοτήτων
-
της λεκτικής & μη λεκτικής επικοινωνίας
-
και των στερεοτυπικών συμπεριφορών.
❓ Τι είναι η ADOS;
🔹 Διαγνωστική μέθοδος με δομημένες δραστηριότητες και κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
🔹 Τυποποιημένη με συγκεκριμένες οδηγίες και κριτήρια αξιολόγησης.
🔹 Εφαρμόζεται σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες – ανεξαρτήτως γλωσσικών δεξιοτήτων.
🔹 Χρησιμοποιείται διεθνώς, τόσο κλινικά όσο και ερευνητικά.
🧪 Πώς εφαρμόζεται η ADOS;
✅ Παρατήρηση συμπεριφοράς μέσω δραστηριοτήτων.
✅ Αλληλεπίδραση εξεταζόμενου και ειδικού.
✅ Καταγραφή & ανάλυση με βάση διαγνωστικά κριτήρια.
👨⚕️ Η ADOS διενεργείται από εξειδικευμένους επαγγελματίες, όπως:
-
Παιδοψυχίατρος
-
Κλινικός Ψυχολόγος
-
Νευροψυχολόγος
-
Λογοθεραπευτής με εξειδίκευση στον αυτισμό
📍 Περιβάλλον: Ήσυχο, οργανωμένο, με δραστηριότητες όπως:
🧸 παιχνίδι – 💬 συνομιλία – 📖 αφήγηση – 🧍 κοινωνικές καταστάσεις
📦 Μονάδες της ADOS (Modules)
Η ADOS περιλαμβάνει 4 μονάδες που επιλέγονται ανάλογα με την ηλικία και τις γλωσσικές δεξιότητες:
1️⃣ Module 1
👶 Για άτομα χωρίς λόγο ή με πολύ περιορισμένη ομιλία
🧸 Εστίαση σε μη λεκτικές επικοινωνιακές δεξιότητες
2️⃣ Module 2
🧒 Για άτομα με απλή λεκτική επικοινωνία
🗨️ Αξιολόγηση της χρήσης λόγου σε κοινωνικά πλαίσια
3️⃣ Module 3
👦 Για παιδιά και εφήβους με ανεπτυγμένη επικοινωνία
👥 Εστίαση στην κοινωνική κατανόηση & διαχείριση συναισθημάτων
4️⃣ Module 4
🧑 Για εφήβους και ενήλικες με πλήρη γλωσσική ανάπτυξη
💬 Επικεντρώνεται σε λεκτικές και μη λεκτικές κοινωνικές συμπεριφορές
🔍 Τι αξιολογεί η ADOS;
Η ADOS εξετάζει 4 βασικούς τομείς:
1️⃣ Κοινωνική Αλληλεπίδραση
👁️🗨️ Βλεμματική επαφή
🙋♂️ Μη λεκτική επικοινωνία (νεύματα, εκφράσεις)
🤝 Κοινωνική πρωτοβουλία και ανταπόκριση
2️⃣ Λεκτική & Μη Λεκτική Επικοινωνία
🗣️ Χρήση γλώσσας στη συνομιλία
❓ Απαντήσεις σε ερωτήσεις
🎤 Έκφραση μέσω φωνής/τόνου
3️⃣ Επαναλαμβανόμενες & Στερεοτυπικές Συμπεριφορές
🔁 Κινήσεις (π.χ. χτύπημα χεριών)
📌 Περιορισμένα ενδιαφέροντα
🚫 Αντίσταση στην αλλαγή
4️⃣ Φανταστικό Παιχνίδι & Δημιουργικότητα
🧠 Συμβολικό παιχνίδι
📖 Ανάπτυξη ιστοριών
🎨 Ευελιξία στη σκέψη
✅ Πλεονεκτήματα της ADOS
✨ Υψηλή αξιοπιστία – αναγνωρισμένο “χρυσό πρότυπο”
👶👧👨🦰 Εφαρμόζεται σε όλες τις ηλικίες & δεξιότητες
🔗 Συνδυάζεται με άλλες μεθόδους (όπως ADI-R)
📊 Αντικειμενική, βασισμένη σε έρευνα & στατιστικά
🔄 Συνδυασμός με άλλες Διαγνωστικές Μεθόδους
Η ADOS συνήθως δεν χρησιμοποιείται μόνη της. Συμπληρώνεται από:
-
ADI-R (συνέντευξη με γονείς για το αναπτυξιακό ιστορικό)
-
Γνωστικές και γλωσσικές αξιολογήσεις (IQ, λόγος)
-
Κλινική παρατήρηση από επαγγελματίες
🧠 Συμπέρασμα
Η ADOS είναι ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία στη διάγνωση του αυτισμού, προσφέροντας:
-
✅ Εγκυρότητα
-
✅ Αντικειμενικότητα
-
✅ Ευελιξία
Χρησιμοποιείται ευρέως στην κλινική πρακτική και στην έρευνα, συμβάλλοντας στην πρώιμη διάγνωση και εξατομικευμένη παρέμβαση.