🧩 ADOS (Autism Diagnostic Observation Schedule)

Εκτενής Ανάλυση

Η ADOS αποτελεί μία από τις πιο αξιόπιστες και επιστημονικά τεκμηριωμένες μεθόδους για τη διάγνωση των Διαταραχών του Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ). Είναι μια ημιδομημένη, τυποποιημένη διαδικασία παρατήρησης, που επιτρέπει την αξιολόγηση:

  • των κοινωνικών δεξιοτήτων

  • της λεκτικής & μη λεκτικής επικοινωνίας

  • και των στερεοτυπικών συμπεριφορών.


❓ Τι είναι η ADOS;

🔹 Διαγνωστική μέθοδος με δομημένες δραστηριότητες και κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
🔹 Τυποποιημένη με συγκεκριμένες οδηγίες και κριτήρια αξιολόγησης.
🔹 Εφαρμόζεται σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες – ανεξαρτήτως γλωσσικών δεξιοτήτων.
🔹 Χρησιμοποιείται διεθνώς, τόσο κλινικά όσο και ερευνητικά.


🧪 Πώς εφαρμόζεται η ADOS;

Παρατήρηση συμπεριφοράς μέσω δραστηριοτήτων.
Αλληλεπίδραση εξεταζόμενου και ειδικού.
Καταγραφή & ανάλυση με βάση διαγνωστικά κριτήρια.

👨‍⚕️ Η ADOS διενεργείται από εξειδικευμένους επαγγελματίες, όπως:

  • Παιδοψυχίατρος

  • Κλινικός Ψυχολόγος

  • Νευροψυχολόγος

  • Λογοθεραπευτής με εξειδίκευση στον αυτισμό

📍 Περιβάλλον: Ήσυχο, οργανωμένο, με δραστηριότητες όπως:
🧸 παιχνίδι – 💬 συνομιλία – 📖 αφήγηση – 🧍 κοινωνικές καταστάσεις


📦 Μονάδες της ADOS (Modules)

Η ADOS περιλαμβάνει 4 μονάδες που επιλέγονται ανάλογα με την ηλικία και τις γλωσσικές δεξιότητες:

1️⃣ Module 1

👶 Για άτομα χωρίς λόγο ή με πολύ περιορισμένη ομιλία
🧸 Εστίαση σε μη λεκτικές επικοινωνιακές δεξιότητες

2️⃣ Module 2

🧒 Για άτομα με απλή λεκτική επικοινωνία
🗨️ Αξιολόγηση της χρήσης λόγου σε κοινωνικά πλαίσια

3️⃣ Module 3

👦 Για παιδιά και εφήβους με ανεπτυγμένη επικοινωνία
👥 Εστίαση στην κοινωνική κατανόηση & διαχείριση συναισθημάτων

4️⃣ Module 4

🧑 Για εφήβους και ενήλικες με πλήρη γλωσσική ανάπτυξη
💬 Επικεντρώνεται σε λεκτικές και μη λεκτικές κοινωνικές συμπεριφορές


🔍 Τι αξιολογεί η ADOS;

Η ADOS εξετάζει 4 βασικούς τομείς:

1️⃣ Κοινωνική Αλληλεπίδραση

👁️‍🗨️ Βλεμματική επαφή
🙋‍♂️ Μη λεκτική επικοινωνία (νεύματα, εκφράσεις)
🤝 Κοινωνική πρωτοβουλία και ανταπόκριση

2️⃣ Λεκτική & Μη Λεκτική Επικοινωνία

🗣️ Χρήση γλώσσας στη συνομιλία
❓ Απαντήσεις σε ερωτήσεις
🎤 Έκφραση μέσω φωνής/τόνου

3️⃣ Επαναλαμβανόμενες & Στερεοτυπικές Συμπεριφορές

🔁 Κινήσεις (π.χ. χτύπημα χεριών)
📌 Περιορισμένα ενδιαφέροντα
🚫 Αντίσταση στην αλλαγή

4️⃣ Φανταστικό Παιχνίδι & Δημιουργικότητα

🧠 Συμβολικό παιχνίδι
📖 Ανάπτυξη ιστοριών
🎨 Ευελιξία στη σκέψη


✅ Πλεονεκτήματα της ADOS

Υψηλή αξιοπιστία – αναγνωρισμένο “χρυσό πρότυπο”
👶👧👨‍🦰 Εφαρμόζεται σε όλες τις ηλικίες & δεξιότητες
🔗 Συνδυάζεται με άλλες μεθόδους (όπως ADI-R)
📊 Αντικειμενική, βασισμένη σε έρευνα & στατιστικά


🔄 Συνδυασμός με άλλες Διαγνωστικές Μεθόδους

Η ADOS συνήθως δεν χρησιμοποιείται μόνη της. Συμπληρώνεται από:

  • ADI-R (συνέντευξη με γονείς για το αναπτυξιακό ιστορικό)

  • Γνωστικές και γλωσσικές αξιολογήσεις (IQ, λόγος)

  • Κλινική παρατήρηση από επαγγελματίες


🧠 Συμπέρασμα

Η ADOS είναι ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία στη διάγνωση του αυτισμού, προσφέροντας:

  • ✅ Εγκυρότητα

  • ✅ Αντικειμενικότητα

  • ✅ Ευελιξία

Χρησιμοποιείται ευρέως στην κλινική πρακτική και στην έρευνα, συμβάλλοντας στην πρώιμη διάγνωση και εξατομικευμένη παρέμβαση.