Η Autism Diagnostic Interview-Revised (ADI-R) είναι μια από τις πιο αξιόπιστες και ευρέως χρησιμοποιούμενες διαγνωστικές μεθόδους για τη διάγνωση διαταραχών του φάσματος του αυτισμού (ASD). Πρόκειται για μια δομημένη, ημιδομημένη συνέντευξη που πραγματοποιείται με τους γονείς ή τους φροντιστές του ατόμου που αξιολογείται, συνήθως από εξειδικευμένους επαγγελματίες ψυχικής υγείας.
Βασικά χαρακτηριστικά της ADI-R
- Είδος διαγνωστικού εργαλείου: Δομημένη συνέντευξη
- Πληροφοριοδότες: Γονείς ή βασικοί φροντιστές του ατόμου
- Ηλικιακή κάλυψη: Από 18 μηνών και άνω
- Διάρκεια συνέντευξης: 1,5 – 3 ώρες
- Στόχος: Ανίχνευση και διάγνωση του αυτισμού και άλλων διαταραχών του φάσματος
- Χρήση: Κλινική διάγνωση, ερευνητικά πρωτόκολλα, διαφοροδιάγνωση από άλλες αναπτυξιακές διαταραχές
Δομή της ADI-R
Η συνέντευξη αποτελείται από 93 ερωτήσεις που επικεντρώνονται στην πρώιμη ανάπτυξη, τις τρέχουσες συμπεριφορές και το αναπτυξιακό ιστορικό του ατόμου. Οι ερωτήσεις είναι οργανωμένες σε τρεις κύριους τομείς που ανταποκρίνονται στα διαγνωστικά κριτήρια του αυτισμού, όπως αυτά ορίζονται στο DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) και ICD-10 (International Classification of Diseases):
1. Κοινωνική αλληλεπίδραση
- Δυσκολία στην ανάπτυξη και διατήρηση κοινωνικών σχέσεων
- Έλλειψη αμοιβαίας κοινωνικής αλληλεπίδρασης
- Έλλειψη βλεμματικής επαφής
- Περιορισμένη ή απούσα κοινωνική ανταπόκριση
2. Επικοινωνία και γλώσσα
- Καθυστέρηση ή απουσία προφορικής ομιλίας
- Μειωμένη χρήση μη λεκτικής επικοινωνίας (εκφράσεις προσώπου, χειρονομίες)
- Δυσκολίες στη συνομιλία και στην κατανόηση της γλώσσας
- Ιδιοσυγκρασιακή χρήση της γλώσσας (π.χ. ηχολαλία, μη φυσιολογικός ρυθμός ομιλίας)
3. Περιορισμένες, επαναλαμβανόμενες και στερεοτυπικές συμπεριφορές
- Παρουσία στερεοτυπικών κινήσεων (π.χ. χτύπημα χεριών, κούνημα σώματος)
- Έντονες και άκαμπτες ρουτίνες
- Υπερβολικό ενδιαφέρον για συγκεκριμένα αντικείμενα ή θέματα
- Αισθητηριακές ευαισθησίες ή ιδιαίτερη ανταπόκριση σε ερεθίσματα
Σημασία και Αξιοπιστία της ADI-R
Η ADI-R θεωρείται μία από τις πιο αξιόπιστες και έγκυρες μεθόδους για τη διάγνωση του αυτισμού, ιδιαίτερα όταν χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με την Autism Diagnostic Observation Schedule (ADOS-2), η οποία είναι μια παρατήρηση άμεσης αλληλεπίδρασης με το παιδί. Η χρήση της ADI-R βοηθά στην αντικειμενική συλλογή δεδομένων από τους γονείς, μειώνοντας το ενδεχόμενο υποκειμενικότητας στη διάγνωση.
Η συνέντευξη είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε να συγκρίνει τις απαντήσεις των γονέων με τα τυπικά χαρακτηριστικά του αυτισμού και να εντοπίζει αν το παιδί πληροί τα διαγνωστικά κριτήρια για το φάσμα. Η αξιοπιστία της έχει αποδειχθεί σε πολλές μελέτες και αποτελεί βασικό εργαλείο για τη διαφοροδιάγνωση από άλλες αναπτυξιακές διαταραχές, όπως η διαταραχή γλωσσικής ανάπτυξης και η διαταραχή κοινωνικής επικοινωνίας.
Πλεονεκτήματα και Περιορισμοί της ADI-R
Πλεονεκτήματα
✔️ Υψηλή αξιοπιστία και εγκυρότητα στη διάγνωση του αυτισμού
✔️ Συστηματική συλλογή πληροφοριών από γονείς ή φροντιστές
✔️ Κατάλληλη για ερευνητική χρήση και σύγκριση δεδομένων
✔️ Συμβατότητα με τα διαγνωστικά κριτήρια του DSM-5 και ICD-10
✔️ Χρήσιμη για τη διαφοροδιάγνωση από άλλες αναπτυξιακές διαταραχές
Περιορισμοί
❌ Μεγάλη διάρκεια αξιολόγησης (1,5 – 3 ώρες), απαιτείται εξειδικευμένη εκπαίδευση
❌ Δεν αξιολογεί άμεσα το παιδί, αλλά βασίζεται στις αναφορές των γονέων
❌ Μπορεί να είναι δύσκολη για γονείς που δεν θυμούνται λεπτομέρειες από τα πρώτα χρόνια ανάπτυξης
❌ Δεν αντικαθιστά άλλες διαγνωστικές μεθόδους, αλλά χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με κλινική παρατήρηση (π.χ. ADOS-2)
Συμπέρασμα
Η ADI-R είναι ένα από τα σημαντικότερα διαγνωστικά εργαλεία για το φάσμα του αυτισμού, προσφέροντας μια λεπτομερή και δομημένη αξιολόγηση της ανάπτυξης, της επικοινωνίας και της συμπεριφοράς του ατόμου. Παρά τους περιορισμούς της, παραμένει μια απαραίτητη μέθοδος για την έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση, ειδικά όταν συνδυάζεται με άλλες κλινικές παρατηρήσεις και αξιολογήσεις.
Αν ενδιαφέρεστε για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη χρήση της ADI-R ή τη διαδικασία διάγνωσης, μπορείτε να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό παιδοψυχίατρο ή ψυχολόγο με εμπειρία στις διαταραχές του φάσματος του αυτισμού.