Τεστ Ανάγνωσης και Προσοχής ως Διαγνωστική Μέθοδος – Εκτενής
Ανάλυση
Τα τεστ ανάγνωσης και προσοχής είναι διαγνωστικά εργαλεία που
χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση των γνωστικών ικανοτήτων ενός ατόμου.
Βασίζονται σε επιστημονικές μεθόδους και χρησιμοποιούνται τόσο στην εκπαίδευση
όσο και στην κλινική ψυχολογία για να εντοπίσουν δυσκολίες στην ανάγνωση,
διαταραχές προσοχής και άλλες μαθησιακές ή νευρολογικές διαταραχές.
- Ορισμός και Στόχοι του Τεστ
Τα τεστ ανάγνωσης και προσοχής αξιολογούν:
Ταχύτητα και ακρίβεια ανάγνωσης (π.χ. ρυθμός ανάγνωσης λέξεων,
κατανόηση κειμένου).
Ικανότητα διατήρησης προσοχής (π.χ. εστίαση σε πληροφορίες, διατήρηση
συγκέντρωσης).
Αντίληψη και επεξεργασία γλωσσικών πληροφοριών (π.χ. φωνολογική
επίγνωση, κατανόηση σύνθετων προτάσεων).
Αντίδραση σε περισπασμούς (π.χ. ικανότητα φιλτραρίσματος άσχετων
ερεθισμάτων).
Το τεστ μπορεί να εφαρμοστεί σε παιδιά και ενήλικες με σκοπό:
✅ Την έγκαιρη διάγνωση μαθησιακών δυσκολιών (π.χ. δυσλεξία).
✅ Την αξιολόγηση διαταραχών προσοχής (π.χ. ΔΕΠ-Υ – Διαταραχή Ελλειμματικής
Προσοχής και Υπερκινητικότητας).
✅ Τον εντοπισμό γνωστικών ελλειμμάτων λόγω νευρολογικών παθήσεων (π.χ.
τραυματικές εγκεφαλικές κακώσεις, άνοια).
✅ Τη βελτίωση διδακτικών μεθόδων και την εξατομικευμένη εκπαιδευτική
παρέμβαση. - Τύποι Τεστ Ανάγνωσης και Προσοχής
2.1 Τεστ Ανάγνωσης
�� Τεστ Κατανόησης Κειμένου
Ο εξεταζόμενος διαβάζει ένα κείμενο και απαντά σε ερωτήσεις κατανόησης.
Μετράται η ακρίβεια, η ταχύτητα και η ικανότητα ανάλυσης πληροφοριών.
�� Τεστ Φωνολογικής Επίγνωσης
Αξιολογεί τη σχέση μεταξύ ήχων και γραμμάτων (π.χ. διάκριση φωνημάτων,
σύνθεση λέξεων).
Σχετικό με τη δυσλεξία και άλλες γλωσσικές διαταραχές.
�� Τεστ Ορθογραφικής Ικανότητας
Ο εξεταζόμενος πρέπει να γράψει ή να αναγνωρίσει σωστά λέξεις.
Χρήσιμο για την ανίχνευση δυσγραφίας ή ορθογραφικών διαταραχών.
�� Τεστ Αυτόματης Ονομασίας
Αξιολογεί την ταχύτητα με την οποία το άτομο κατονομάζει εικόνες, αριθμούς
ή γράμματα.
Σχετίζεται με την ταχύτητα επεξεργασίας και τη ροή της ανάγνωσης.
2.2 Τεστ Προσοχής
�� Τεστ Συνεχούς Απόδοσης (CPT – Continuous Performance Test)
Ο εξεταζόμενος πρέπει να ανταποκριθεί σε ορισμένα ερεθίσματα και να
αγνοήσει άλλα.
Χρησιμοποιείται για τη διάγνωση της ΔΕΠ-Υ.
�� Τεστ Stroop
Μετρά τη γνωστική ευελιξία και τον έλεγχο παρορμήσεων.
Ο εξεταζόμενος πρέπει να κατονομάσει το χρώμα των λέξεων που είναι
γραμμένες με διαφορετικό χρώμα από αυτό που σημαίνουν.
�� Τεστ Χρονικής Παρακολούθησης
Εξετάζει την ικανότητα του ατόμου να διατηρεί την προσοχή του για μεγάλο
χρονικό διάστημα.
�� Τεστ Οπτικοχωρικής Προσοχής
Περιλαμβάνει αναγνώριση μοτίβων, εντοπισμό αντικειμένων ή εντοπισμό
διαφορών.
- Διαγνωστική Χρησιμότητα
Τα τεστ αυτά παρέχουν ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα, χρήσιμα για:
�� Διάγνωση μαθησιακών δυσκολιών (π.χ. δυσλεξία, δυσαναγνωσία).
�� Αξιολόγηση γνωστικών λειτουργιών μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο ή
τραυματισμό.
�� Διάγνωση νευροαναπτυξιακών διαταραχών (π.χ. ΔΕΠ-Υ, αυτισμός).
�� Αξιολόγηση επιπτώσεων ψυχικών διαταραχών (π.χ. άγχος, κατάθλιψη) στη
γνωστική λειτουργία.
Οι μετρήσεις συγκρίνονται με σταθμισμένα δεδομένα για το φύλο, την ηλικία και το
γνωστικό επίπεδο του ατόμου.
- Περιορισμοί και Παράγοντες που Επηρεάζουν τα
Αποτελέσματα
�� Κουλτούρα και γλώσσα – Οι γλωσσικές δεξιότητες επηρεάζουν την απόδοση.
�� Άγχος και διάθεση – Οι συναισθηματικοί παράγοντες μπορούν να αλλοιώσουν τα
αποτελέσματα.
�� Κόπωση και έλλειψη ύπνου – Μπορούν να μειώσουν την προσοχή και τη
συγκέντρωση.
�� Προηγούμενη γνώση και εμπειρία – Η εξοικείωση με το περιεχόμενο του τεστ
μπορεί να επηρεάσει τις επιδόσεις. - Συμπέρασμα
Τα τεστ ανάγνωσης και προσοχής είναι πολύτιμα εργαλεία για τη διάγνωση και την
κατανόηση των γνωστικών ικανοτήτων ενός ατόμου. Όταν χρησιμοποιούνται σωστά,
μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη εξατομικευμένων παρεμβάσεων για τη
βελτίωση της μάθησης και της προσοχής. Παράλληλα, είναι σημαντικό να
λαμβάνονται υπόψη οι περιορισμοί και οι ατομικές διαφορές για την ακριβή ερμηνεία
των αποτελεσμάτων.