Η Κλίμακα Νοημοσύνης για Παιδιά Wechsler (WISC) είναι μία από τις πιο διαδεδομένες διαγνωστικές μεθόδους για την αξιολόγηση της νοημοσύνης παιδιών και εφήβων ηλικίας 6 έως 16 ετών. Αναπτύχθηκε από τον David Wechsler και έχει αναθεωρηθεί αρκετές φορές (WISC, WISC-R, WISC-III, WISC-IV, WISC-V).
1. Σκοπός και Χρήση του WISC
Το WISC χρησιμοποιείται για:
✔ Αξιολόγηση γενικής νοημοσύνης (Δείκτης Νοημοσύνης – IQ)
✔ Διάγνωση μαθησιακών δυσκολιών
✔ Ανίχνευση χαρισματικότητας ή γνωστικών ελλειμμάτων
✔ Διαφορική διάγνωση νευροαναπτυξιακών διαταραχών (π.χ. ΔΕΠ-Υ, αυτισμός, νοητική υστέρηση)
✔ Προγραμματισμό εκπαιδευτικών παρεμβάσεων
2. Δομή του WISC-V (Τελευταία Έκδοση)
Το WISC-V περιλαμβάνει πέντε βασικούς γνωστικούς δείκτες και αποτελείται από 10 κύριες και 5 συμπληρωματικές υποδοκιμασίες.
Βασικοί Δείκτες και Υποδοκιμασίες
1️⃣ Λεκτική Κατανόηση (Verbal Comprehension Index – VCI)
- Ομοιότητες (Similarities)
- Λεξιλόγιο (Vocabulary)
- (Επιπλέον: Κατανόηση, Πληροφορίες)
2️⃣ Οπτικοχωρική Ικανότητα (Visual-Spatial Index – VSI)
- Σχέδια με Κύβους (Block Design)
- Οπτικοί Γρίφοι (Visual Puzzles)
3️⃣ Ροή Συλλογισμού (Fluid Reasoning Index – FRI)
- Μήτρες Συλλογισμού (Matrix Reasoning)
- Βάρη (Figure Weights)
- (Επιπλέον: Αριθμητικές Ακολουθίες)
4️⃣ Εργαζόμενη Μνήμη (Working Memory Index – WMI)
- Αναδιάταξη Αριθμών (Digit Span)
- Μνήμη Εικόνων (Picture Span)
5️⃣ Ταχύτητα Επεξεργασίας (Processing Speed Index – PSI)
- Κωδικοποίηση (Coding)
- Σύμβολα (Symbol Search)
Από τα αποτελέσματα αυτών των υποδοκιμασιών προκύπτει ο Ολικός Δείκτης Νοημοσύνης (FSIQ), ο οποίος αντανακλά τη συνολική γνωστική ικανότητα του παιδιού.
3. Ερμηνεία των Αποτελεσμάτων
Τα αποτελέσματα του WISC-V παρουσιάζονται ως βαθμολογίες τυποποίησης με μέσο όρο 100 και τυπική απόκλιση 15.
Εύρος Δείκτη Νοημοσύνης (IQ):
| Δείκτης IQ | Περιγραφή |
|---|---|
| 130+ | Πολύ ανώτερη νοημοσύνη (χαρισματικά παιδιά) |
| 120-129 | Ανώτερη νοημοσύνη |
| 110-119 | Ανώτερος μέσος όρος |
| 90-109 | Μέσος όρος |
| 80-89 | Κατώτερος μέσος όρος |
| 70-79 | Οριακή νοημοσύνη |
| <70 | Νοητική ανεπάρκεια |
Ειδικές Παρατηρήσεις:
- Μεγάλες διαφορές μεταξύ των δεικτών μπορεί να υποδηλώνουν μαθησιακές δυσκολίες ή νευροαναπτυξιακές διαταραχές.
- Τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ συχνά έχουν χαμηλή βαθμολογία στην εργαζόμενη μνήμη και ταχύτητα επεξεργασίας.
- Τα χαρισματικά παιδιά εμφανίζουν υψηλές επιδόσεις στη λεκτική κατανόηση και ροή συλλογισμού.
4. Χρήση του WISC στη Διάγνωση Μαθησιακών Δυσκολιών
Το WISC-V χρησιμοποιείται ως βασικό εργαλείο για τη διάγνωση μαθησιακών δυσκολιών όπως:
✔ Δυσλεξία → Χαμηλή εργαζόμενη μνήμη και ταχύτητα επεξεργασίας
✔ Δυσαριθμησία → Δυσκολία στη ροή συλλογισμού
✔ Δυσγραφία → Προβλήματα οπτικοχωρικής ικανότητας και λεπτών κινητικών δεξιοτήτων
5. Πλεονεκτήματα και Περιορισμοί του WISC
✅ Πλεονεκτήματα
✔ Αξιόπιστη και σταθμισμένη μέθοδος
✔ Διεξοδική ανάλυση των γνωστικών ικανοτήτων
✔ Χρήσιμη για κλινικές διαγνώσεις και εκπαιδευτικές παρεμβάσεις
✔ Εντοπίζει ατομικές γνωστικές δυνάμεις και αδυναμίες
❌ Περιορισμοί
❗ Δεν είναι απόλυτο τεστ νοημοσύνης – επηρεάζεται από το περιβάλλον και το άγχος του παιδιού
❗ Δεν αξιολογεί τη συναισθηματική νοημοσύνη ή τις κοινωνικές δεξιότητες
❗ Απαιτεί εξειδικευμένο ψυχολόγο για σωστή ερμηνεία
6. Συμπέρασμα
Το WISC-V είναι ένα από τα πιο αξιόπιστα και διαδεδομένα εργαλεία μέτρησης νοημοσύνης σε παιδιά και εφήβους. Χρησιμοποιείται ευρέως για διαγνωστικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς, επιτρέποντας τη διαμόρφωση εξατομικευμένων παρεμβάσεων. Ωστόσο, πρέπει να εφαρμόζεται από εξειδικευμένους επαγγελματίες και να συμπληρώνεται από άλλες μεθόδους αξιολόγησης.